Dorota
W ciągu ostatnich kilku lat rozwój branży fotowoltaicznej w Polsce rośnie w szybkim tempie. Według danych Polskiego Towarzystwa Energetycznego, kraj zajmuje obecnie piąte miejsce na świecie pod względem udziału w rynku energii słonecznej. Zajmuje również pierwsze miejsce w Unii Europejskiej pod względem liczby instalacji solarnych.
Stosowane materiały
Prawie 80% mocy zainstalowanej w Polsce to małe systemy PV. Oczekuje się, że w ciągu najbliższych pięciu lat rynek ten będzie się szybko rozwijał. Rząd wprowadził kilka programów motywacyjnych, aby stymulować wzrost w branży energii słonecznej – podany fragment jest dziełem zespołu redakcyjnego portalu beautythermal.pl.
Oprócz dotacji, rząd zapewnia system „net-billing” dla instalacji PV, co oznacza, że właściciel będzie płacił za wyprodukowaną przez siebie energię elektryczną, a nie operator. Ma to zachęcić właścicieli domowych instalacji PV do inwestowania w magazyny energii.
Nowa ustawa o opomiarowaniu będzie wymagała od właścicieli elektronicznej rejestracji magazynów energii. Pozwoli to na monitorowanie technologii magazynowych w Polsce. Nowe przepisy obniżają również opłatę, którą obciążani są operatorzy. Jest to duży krok w kierunku rozwoju branży magazynowania w Polsce.
W 2022 r. rząd ogłosił czwartą edycję Mojej Energii Elektrycznej, programu mającego na celu promowanie samokonsumpcji energii z fotowoltaiki. W jego ramach finansowane będą również magazyny energii i systemy zarządzania energią. Szacuje się, że maksymalne dofinansowanie do magazynów energii może wynieść ponad 20 tys. zł.
Rząd wsparł także rozwój prosumentów, których w Polsce jest blisko milion. Rząd wspierał rozwój elektrowni słonecznych w skali użytkowej, które przyczyniły się do zwiększenia udziału fotowoltaiki w rynku.
W budowie jest największa farma PV w Polsce, która ma produkować 286 MW energii elektrycznej. Zostanie oddana do użytku w 2023 roku. Pokryje potrzeby energetyczne miasta wielkości Lizbony.
Poza tymi wsparciami, polski rząd wprowadził również kilka programów motywacyjnych mających na celu promowanie rozwoju energetyki słonecznej. Na przykład program Agroenergia oferuje bezpośrednie dotacje do systemów energii słonecznej. Istnieją również nisko oprocentowane kredyty dla rolników.
Cykl życia modułów fotowoltaicznych
Dla zrównoważonego systemu energetycznego wymagana jest szczegółowa analiza. Analiza cyklu życia (LCA) jest metodą oceny wpływu ekologicznego systemu. Ocena cyklu życia jest podejściem wieloaspektowym, które rozpoczyna się od wydobycia surowców, a kończy na utylizacji. Jest to również przydatne narzędzie do identyfikacji korzyści środowiskowych wynikających z procesu recyklingu.
Analiza cyklu życia jest wykonywana zgodnie z normami ISO 14040 i ISO 14044. Metodykę zastosowano do elektrowni fotowoltaicznej z krzemowymi panelami monokrystalicznymi w północnej Polsce. Model został zbudowany w celu porównania różnych scenariuszy końca życia. W badaniach tych wykorzystano współpracę z wiodącymi firmami oraz obszerny zbiór danych.
W badaniach wykorzystano metodę ReCiPe do oceny cyklu życia elektrowni wiatrowych i fotowoltaicznych. Metoda ta podsumowuje 22 wskaźniki oddziaływania w trzy kategorie. Do kategorii tych należą: zasoby, ekosystemy i zdrowie człowieka.
Najistotniejszym wskaźnikiem oddziaływania była emisja do atmosfery. Do najbardziej szkodliwych substancji należą tlenki azotu. Gazy te należą do największych sprawców smogu. Są one wielokrotnie bardziej toksyczne niż tlenek węgla.
Do innych istotnych wskaźników oddziaływania zaliczono metan, tetrafluorometan (CFC-14) oraz tlenek dinitrogenu. Zanieczyszczenia te przyczyniają się do globalnego ocieplenia.
Najlepszą praktyką dla producentów elektrowni wiatrowych i fotowoltaicznych jest stosowanie technologii bezodpadowych i niskoodpadowych. Dodatkowo, technologie energooszczędne mogą również pomóc w minimalizacji wpływu na środowisko. Ponadto należy rozważyć zastosowanie substancji o najniższej toksyczności.
Cykl życia elektrowni wiatrowych jest stosunkowo krótki – 20 lat. Ma on jednak większy negatywny wpływ na środowisko niż w przypadku elektrowni fotowoltaicznych. Szacuje się, że w 2020 roku 1,5% energii elektrycznej w Polsce będzie pochodzić ze źródeł PV.
Naprawa, ponowne użycie i recykling
Wśród wielu interesujących ustaleń Unii Europejskiej jest fakt, że naprawa, ponowne użycie i recykling to trzy najbardziej powszechne sposoby utylizacji modułów PV. Procesy te wykazują obietnicę jako część bardziej kompletnej strategii gospodarki cyrkularnej.
W rezultacie Unia Europejska rozpoczęła serię badań mających na celu ocenę skuteczności działań branży PV w zakresie recyklingu i ponownego wykorzystania. Celem jest stworzenie popartego danymi narzędzia, które może być wykorzystane przez decydentów, od urzędników państwowych po potentatów branży. Raport zawiera przegląd postępów, jakie poczyniła Unia Europejska w realizacji swoich celów w zakresie PV. Raport analizuje również, jak najnowsze osiągnięcia technologii PV mogą wpłynąć na sektory recyklingu i ponownego wykorzystania.
W badaniu przeanalizowano również wpływ dotacji na poziom recyklingu. Podczas gdy dotacja może mieć niewielki wpływ na całkowity koszt utylizacji materiału, może znacząco zwiększyć ilość materiału poddanego recyklingowi.
Badanie wykazało również, że wysokiej jakości frakcja materiału pochodzącego z recyklingu może zrównoważyć zapotrzebowanie produkcji PV na materiał pierwotny. Choć może się to nie wydawać wielkim osiągnięciem, nie jest to zaskakujące, biorąc pod uwagę, że moduły PV są produkowane ze średnio 0,7 mln ton metrycznych materiału w 2050 roku.
W badaniu sprawdzono również najbardziej efektywne sposoby recyklingu modułu PV. Nie jest zaskoczeniem, że mechaniczny proces recyklingu jest preferowaną metodą odzyskiwania materiałów o niższej jakości. W raporcie stwierdzono również, że dłuższa gwarancja poprawiłaby wskaźnik ponownego wykorzystania modułów PV. Jest to szczególnie ważne w świetle rosnącej popularności systemów PV typu merchant tail, które mogą działać nawet po wygaśnięciu umowy PPA.
Net-billing
Do niedawna wsparcie PV w Polsce działało według mechanizmu quasi-rynkowego. Zostało to jednak zmienione poprzez wprowadzenie nowego systemu „net-billing”. Ma to przynieść większą stabilność na rynku energii.
Polski rząd twierdzi, że zmiany są konieczne, aby dostosować się do unijnych dyrektyw dotyczących rynku energii. Nowe przepisy mają na celu zmniejszenie presji na sieć energetyczną, zwiększenie dywersyfikacji źródeł energii i skierowanie użytkowników PV w kierunku samokonsumpcji.
Nowe przepisy mają zachęcić właścicieli domowych instalacji PV do inwestowania w magazyny energii. Ponadto mają one zachęcić użytkowników domowych instalacji PV do samodzielnego konsumowania energii słonecznej. Działania te mają zmniejszyć presję na sieć energetyczną i obniżyć koszty energii elektrycznej.
Zdaniem polskiego rządu potrzebne są zmiany, które pozwolą poradzić sobie z rosnącą liczbą prosumentów. W Polsce jest blisko milion prosumentów. Prawie wszyscy z nich inwestują w fotowoltaikę. Stanowią oni prawie 80% mocy zainstalowanej.
Nowy system pozwoli indywidualnym producentom do 10kW mocy z instalacji OZE przejść na net-billing w lipcu 2022 roku. Otrzymają oni również taryfy gwarantowane na 15 lat. Dodatkowo nowe systemy PV zostaną objęte taryfą gwarantowaną opartą na wartości energii.
Fotowoltaika w Polsce jest jednym z najszybciej rozwijających się sektorów OZE. Wzrost ten jest napędzany przez szereg programów motywacyjnych. Wzrost sektora jest również napędzany przez redukcję kosztów technologii.
Komisja Europejska ogłosiła 2,4 mld euro dostępnych dla siedmiu krajów, w tym Polski, na poprawę efektywności energetycznej i redukcję emisji gazów cieplarnianych. Polska otrzyma 244,2 mln euro, które zostaną przeznaczone na poprawę efektywności energetycznej w przemyśle i w sektorze transportu.
Polskie ograniczenia w rozwoju energetyki słonecznej
Zmiany regulacyjne i wspierająca polityka rządu przyczyniły się do rozwoju sektora energetyki słonecznej w Polsce. Oczekuje się, że polityki te będą nadal stymulować rynek energii słonecznej w kraju w najbliższych latach.
Polska ma potencjał, aby stać się jednym z największych rynków inwestycji fotowoltaicznych w Europie. Posiada ponad 5 GW mocy zainstalowanej w fotowoltaice i oczekuje się, że będzie ona rosła o 35% rocznie. Rząd wprowadził różne programy motywacyjne dla energii słonecznej. Należą do nich program Agroenergia, który jest skierowany do rolników, oraz program motywacyjny My Current, który finansuje instalacje fotowoltaiczne.
Według Instytutu Energetyki Odnawialnej, moc fotowoltaiczna w kraju osiągnie 12 GW do 2022 roku. Branża solarna w Polsce rozwija się w ostatnich latach bardzo dynamicznie.
Według szacunków, całkowita moc zainstalowana w PV w Polsce wzrośnie do 12,9 GW w 2024 roku. Rząd spodziewa się wzrostu rynku mieszkaniowej energetyki słonecznej w okresie objętym prognozą. Rząd planuje również finansowanie systemów zarządzania energią, a także tworzenie magazynów energii.
Polski rząd rozważa poluzowanie niektórych ograniczeń w rozwoju energetyki słonecznej. Wdrożył już system kontraktów różnicowych dla farm słonecznych o mocy 1 MWp. Prowadzi również aukcje wolumenu energii w megawatogodzinach. Rząd ustala cenę referencyjną. Różnica między ofertą a wskaźnikiem bazowym jest wypłacana oferentowi co miesiąc. Może to być saldo dodatnie lub ujemne.
Nowe regulacje wprowadziły również do polskiego systemu elektroenergetycznego magazyny energii. Magazyny energii mogą być wykorzystywane w różnych obszarach systemu elektroenergetycznego. Nie jest wymagana rejestracja tych obiektów. Mogą być wykorzystane do zmniejszenia generacji szczytowej lub pomóc w zrównoważeniu podaży i popytu.